Zasady zbierania grzybów
Zanim wybierzemy się do lasu po grzyby, musimy się odpowiednio przygotować. Wcale nie jest obojętne, w jaki sposób zbieramy grzyby i jak przynosimy je z lasu do domu.
Żeby zbierać grzyby do jedzenia, nie wystarczy umieć odróżnić najważniejsze gatunki grzybów, wiedzieć jak je zbierać, ale trzeba mieć prosty i nieodzowny ekwipunek.
Grzyby najlepiej zbierać do przewiewnych koszy lub łubianek. Nie należy zbierać grzybów do worków plastikowych czy reklamówek ponieważ w nich grzyby łatwo ulegają zaparzeniu i zepsuciu. Wtedy mogą wytwarzać substancje trujące i szkodliwe dla zdrowia.
Nie powinno się równie Ŝ zbierać okazów bardzo młodych i starych. Zbyt młode owocniki ciężko jest zidentyfikować w związku z czym istnieje bardzo duże prawdopodobieństwo pomylenia ich z grzybami trującymi takimi jak muchomor sromotnikowy. Osobniki za stare często wykazują oznaki zepsucia i mogą być przyczyną zatruć. Nie należy równie Ŝ zbierać grzybów zaczerwienionych, czyli owocników z żerującymi w nich larwami owadów.
Prawidłową metodą zbierania grzybów jest ich delikatne wykręcanie z podłoża. Metoda ta nie powoduje uszkodzenia grzybni i pozwala na dokładną identyfikację grzyba.
Na grzybobranie należy zabrać ze sobą klucz do oznaczania grzybów lub atlas grzybowy z kolorowymi zdjęciami. Nie należy zbierać grzybów których nie jesteśmy w stanie zidentyfikować lub co do których mamy wątpliwości.
Osobom niedoświadczonym w zbieraniu grzybów zaleca si ę zbieranie tylko gatunków o spodzie kapelusza w postaci rurek (tzw. gąbki)
Nie należy zbierać grzybów będących pod ochroną, nawet jeśli są jadalne – rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 lipca 2004 r. w sprawie gatunków dziko występujących grzybów objętych ochroną (Dz. U. z dnia 28 lipca 2004 Nr 16 poz. 1765).
Nie wolno niszczyć grzybów niejadalnych i trujących ponieważ są pokarmem dla zwierząt leśnych oraz symbiontami drzew i korzeni.
Postępowanie z grzybami po zebraniu
Grzyby należy przechowywać w suchym i przewiewnym miejscu tak aby niemożliwe było ich zapleśnienie.
Grzyby suszone należy przechowywać w woreczkach bawełnianych, lnianych lub wykonanych z innego przewiewnego materiału, jednocześnie zapewniające skuteczną ochronę przed owadami.
Potrawy przygotowane z grzybów najlepiej spożyć tego samego dnia. Nie należy przechowywać potraw z grzybów dłużej niż 24 godziny – nawet przetrzymując w lodówce.
Ze względu na ciężkostrawność grzybów, nie należy spożywać ich w dużych ilościach – zwłaszcza wieczorem.
Nie należy spożywać alkoholu po lub przed spożyciem grzybów. Alkohol może potęgować działanie substancji trujących.
Nie należy podawać grzybów dzieciom, osobom starszym i chorym.
Objawy zatrucia grzybami
Najczęstsze i najniebezpieczniejsze zatrucia spowodowane są muchomorem sromotnikowym. Pierwsze objawy zatrucia występują najczęściej po 6-8 godzinach, a nawet i znacznie później. Objawami zatrucia są: silne osłabienie, bóle głowy, brzucha i wątroby, ostra biegunka i wymioty. Po pewnym czasie może pojawić się żółtaczka. Pierwsze silne objawy mogą chwilowo ustąpić, po czym powrócić.
Przy zatruciach innymi gatunkami grzybów do wymienionych już objawów mogą dołączyć jeszcze: zaburzenia wzroku i równowagi, duszność, zaczerwienienia skóry twarzy, pora Ŝenie kończyn, silne pragnienie, gorączka, odurzenie, a nawet utrata przytomności.
Pierwsza pomoc
Bez względu na to jaki gatunek grzyba spowodował zatrucie, koniecznie należy:
- Wezwać lekarza a w przypadku podejrzenia zatrucia muchomorem sromotnikowym należy jak najszybciej przewieźć chorego do szpitala.
- Jeżeli objawy zatrucia wystąpią niezbyt długo po zjedzeniu potrawy (najwyżej kilka godzin) trzeba natychmiast spowodować wypróżnienie żołądka poprzez wywołanie wymiotów. W tym celu należy podrażnić tylną ścianę gardła lub wypić roztwór ciepłej wody z solą (200-300 ml dorośli, 100 ml dzieci). Następnie podać choremu środki przeczyszczające, aby jak najszybciej usunąć z całego przewodu pokarmowego resztki niestrawionych grzybów.
- W celu ułatwienia i przyspieszenia diagnozy należy dostarczyć do badania (jeżeli to możliwe) zabezpieczony materiał taki jak: resztki niespożytej potrawy, obierzyny, wymiociny.
- Nie należy podawać mleka (tłuszcze ułatwiają wchłanianie niektórych substancji toksycznych do krwi), a w żadnym wypadku alkoholu!
- Wszystkie osoby, które spożywały tą samą potrawę również powinny poddać się kontroli lekarskiej, nawet jeśli nie wystąpiły u nich objawy zatrucia.
Porady grzybowe
W przypadku braku pewności czy zebrane przez nas grzyby są jadalne, warto skorzystać z bezpłatnych porad grzybowych udzielanych przez grzyboznawców w Wojewódzkiej Stacji Sanitarno -Epidemiologicznej w Lublinie przy ul. Pielęgniarek 6.
Godziny udzielania porad/wystawiania atestów:
poniedziałek – piątek: 7.30 – 15.00